Van de gemeenteambtenaren die 55-plus zijn, geeft 38% aan tot z’n 67ste te willen doorwerken. Zonder passende maatregelen zeggen zij niet door te willen of kunnen werken tot de AOW-leeftijd. Gezien de huidige arbeidsmarktkrapte is het belangrijk om dit te voorkomen. Het is raadzaam dat gemeenten hierover tijdig in gesprek gaan met hun oudere medewerkers.
Dit is onderzocht door Venster voor Medewerkers (ICTU) op basis van het Werkonderzoek 2022 (BZK/CBS). Op verzoek van A&O fonds Gemeenten zijn de resultaten apart gepubliceerd in een sectorrapport gemeenten. Je kunt het volledige rapport nu hieronder downloaden.
Doorwerken tot 67
Doorwerken tot de leeftijd van 67 blijkt lang niet voor iedereen haalbaar. Van de 55-plussers wil 38% tot z’n 67ste doorwerken en 51% is daar naar eigen zeggen fysiek en mentaal ook toe in staat. De rest van de medewerkers wil eerder stoppen met werken en/of acht zichzelf niet in staat om z’n huidige werk zo lang voort te zetten. Zonder passende maatregelen dreigt dus in elk geval een deel van de oudere medewerkers vóór hun pensioengerechtigde leeftijd te stoppen met werken. Om langer door te werken, willen oudere medewerkers vooral minder uren of dagen per week werken. Daarnaast verlangt een deel ook meer uitdagend werk en meer ondersteuning. Om voortijdig vertrek te voorkomen, is het belangrijk dat gemeenten hierover tijdig met hun oudere medewerkers in gesprek gaan.
Minder stimulans ontplooiing
Uit het rapport blijkt dat oudere medewerkers zeer gedreven zijn om zichzelf verder te ontplooien en daartoe ook aan allerlei leeractiviteiten deelnemen. Zij voelen zich echter minder gestimuleerd om zich verder te ontplooien dan jongere collega’s. Ongeveer de helft van de 55-plussers wordt gestimuleerd zichzelf verder te ontwikkelen en bij 47% wordt deze ontwikkeling periodiek geëvalueerd. Onder jongeren (35 jaar of jonger) liggen deze percentages significant hoger: 73% wordt gestimuleerd zich verder te ontwikkelen en bij 59% wordt dit periodiek geëvalueerd.
Langer doorwerken
In het onderzoek is gevraagd onder welke omstandigheden oudere medewerkers langer zouden willen doorwerken. De figuur hieronder toont de uitkomsten hiervan:
De meest genoemde voorwaarde om langer door te werken, betreft een vermindering van het aantal uren of dagen per week. Ongeveer de helft van de oudere medewerkers noemt dit als randvoorwaarde om langer door te willen werken. Daarnaast wordt ook gewezen op: de financiën, meer uitdagend werk, lichter werk en ondersteuning door werkgever en/of collega’s.
Minder uren of dagen per week werken is de belangrijkste voorwaarde om langer door te werken.
Wat kunnen gemeenten doen?
Uit het rapport komen een aantal concrete knoppen naar voren toe waaraan gemeenten kunnen draaien om vroegtijdige uitval te voorkomen. Zo is vermindering van werkdruk een zeer effectieve maatregel. Het leidt tot minder mentale uitputting en verkleint daarmee de kans op voortijdige uitstroom. Ook blijkt het cruciaal om oudere medewerkers meer te ondersteunen in hun ontwikkeling en ‘in hun kracht’ te zetten. Dit zorgt voor meer werkplezier, verkleint de kans op vroegtijdig vertrek en maakt mensen duurzamer inzetbaar.
Het versterken van de ‘person-job fit’ leidt tot meer werkplezier en verhoogt de kans dat oudere medewerkers langer willen doorwerken.
Duurzame inzetbaarheid
Naar deze duurzame inzetbaarheid van mensen is in 2022 door FactorVijf gericht onderzoek gedaan. In het bijzonder naar de effecten van maatregelen op het gebied van duurzame inzetbaarheid. In dit onderzoek werd geen onderscheid gemaakt naar de leeftijd van medewerkers. Onderzocht is onder meer hoe gemeenten zich bewust zijn en werk maken van een aantal van de factoren die het stimuleren van duurzame inzetbaarheid positief beïnvloeden, te weten autonomie, leerruimte, maatwerkafspraken, participatie en dialoog.
Alhoewel gemeenten met een aantal hiervan al aan de slag zijn, is een aantal andere factoren nog onderbelicht. Op elk van deze factoren heeft A&O een set aan tools ontwikkeld, die de gemeente in de eigen praktijk kan toepassen. Bijzondere vermelding hier verdienen maatwerkafspraken, participatie en autonomie. Deze factoren kunnen bijdragen aan de vraag van oudere medewerkers om meer uitdagend werk.
Lees het originele artikel